Controle op de verplichte RI&E: wat regelen?
De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verstuurt brieven naar ondernemers/werkgevers om deze te wijzen op de verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie. Wat zijn ook alweer de regels waaraan u zich heeft te houden?
Wat is de RI&E?
Een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is ervoor om alle gezondheids- en veiligheidsrisico’s binnen uw bedrijf in kaart te brengen. Naast de mogelijke risico’s die werknemers lopen, moet er ook een plan van aanpak (PvA) in de RI&E zijn opgenomen. In zo’n PvA is opgenomen wat er moet gebeuren om de risico’s te verkleinen en wanneer. Let op. In de RI&E moeten ook arbeidsongevallen uit het verleden zijn opgenomen.
Voor wie is de RI&E verplicht?
De RI&E is verplicht voor werkgevers. Dat is vanzelfsprekend, maar er zijn ook wat aandachtspunten.
Meestal niet voor de zzp’er. Een zelfstandige zonder personeel heeft geen personeel en hoeft dus ook geen RI&E te maken. Let op 1. Als u als zzp’er een collega-zzp’er inhuurt en u bepaalt waar, hoe en met welke middelen deze moet werken, dan is er sprake van een gezagsverhouding en is een RI&E weer wel verplicht. Let op 2. Als u als zzp’er stagiaires inschakelt, is een RI&E ook verplicht.
Niet voor de dga zonder personeel. De dga van een BV zonder personeel hoeft geen RI&E te hebben. Een dga wordt voor de RI&E dus niet als werknemer gezien.
Hoge boetes. De boetes zijn maximaal € 4.500 voor het niet hebben van een RI&E en € 3.000 voor het ontbreken van het plan van aanpak. Voor bedrijven met minder dan vijf werknemers is de hoogte van de boete 10% van het normbedrag (€ 450). Let op. De inspecteur geeft niet eerst een waarschuwing, maar geeft meteen een boete.
Dus er moet een RI&E komen
U heeft nog geen RI&E, maar deze is voor u wel verplicht, dan is dit het moment om er toch maar mee aan de slag te gaan. De kans op een boete kan best oplopen, want er wordt immers gehandhaafd door de Nederlandse Arbeidsinspectie. Tip. Er wordt behoorlijk wat hulp geboden, onder andere door het Steunpunt RI&E ( https://www.rie.nl ). Daar vindt u niet alleen veelgestelde vragen, maar ook een vierstappenplan (inclusief een zogenaamde ‘routeplanner’) en diverse RI&E-instrumenten.
RI&E-instrumenten. Deze hulpmiddelen zijn ontwikkeld door en voor tientallen branches. Let op. Deze instrumenten zijn dan wel branchespecifiek en helpen u zeker een stuk verder, maar zijn meestal alleen voor leden van de betreffende brancheorganisatie. De instrumenten kunnen u natuurlijk wel de nodige tijd besparen met het opstellen van de RI&E.
De inhoud. Algemeen gesproken staat in de RI&E:
- een overzicht van de veiligheids- en gezondheidsrisico’s;
- een omschrijving van de risicobeperkende maatregelen;
- een overzicht van risico’s voor bijzondere categorieën werknemers (jeugdige medewerkers en zwangere medewerkers);
- een plan van aanpak (PvA) met tijdschema.
Laten toetsen. Heeft u minder dan 25 werknemers in dienst, dan hoeft uw RI&E niet getoetst te worden. Als dit er meer zijn of u kunt geen erkend instrument gebruiken, moet de RI&E getoetst worden door een erkend arbeidsdeskundige.
De RI&E is altijd verplicht voor werkgevers en soms ook voor zzp’ers. De inspecteur waarschuwt bij een controle hiervoor niet, maar u krijgt meteen een boete voor het ontbreken van een RI&E en/of een plan van aanpak.